ممکن است در زمان تهیه یک مانیتور یا تلفن همراه جدید و در هنگام بررسی مشخصات صفحه نمایش آن به ویژگی به نام تراکم پیکسلی برخورده باشید. این ویژگی چیست و معنا و مفهوم آن چیست؟ و اگر این ویژگی توسط تولید کننده ذکر نشده باشد، نحوه محاسبه تراکم پیکسلی چگونه است؟ در این مطلب با تمامی این موارد آشنا می‌شویم.
تراکم پیکسلی چیست؟
تراکم پیکسلی یا Pixel Density محاسبه تعداد پیکسل‌های موجود در یک واحد مشخص از یک صفحه نمایش است که در وارد پیکسل بر اینچ یا Pixel Per Inch (PPI) یا برخی اوقات به پیکسل بر سانتی‌متر یا Pixel Per Centimeter (PPcm) مشخص می‌شود.
هرچه میزان تراکم پیکسلی صفحه نمایش شما بالاتر باشد، صفحه نمایش شما قادر خواهد بود تا تصاویر را با جزئیات بیشتری به شما نمایش دهد.
پیکسل‌های یک مانیتور به شکل مربع هستند و زمانی که می‌خواهند یک خط خمیده را نمایش دهند، به خاطر شکل مربع و گوشه‌های تیز خود قادر نخواهند بود تا این خطوط را به صورت دقیقی نمایش دهند.
هرچه تراکم پیکسلی یک صفحه نمایش بیشتر شود، دقت نمایش خطوط خمیده یک تصویر بیشتر خواهد شد.
علاوه بر آن اگر تراکم پیکسلی یک نمایشگر از حدی کمتر باشد، با قرار دادن آن نمایشگر در کمتر از فاصله مشخصی قادر خواهید بود تا فضای خالی بین پیکسل‌ها را در نمایشگرهای خود ببینید.
البته این مورد بستگی به نوع نمایشگر و کاربری آن دارد. به عنوان مثال تراکم پیکسلی مورد نیاز یک تلویزیون برای جلوگیری از دیده شدن خطوط مشکی بین پیکسل‌ها بسیار کمتر از میزان مورد نیاز یک تلفن همراه خواهد بود.
به عنوان مثال به گفته اپل برای صفحات نمایش Retina خود که اولین بار در سال 2010 و با iPhone 4 از آن رونمایی کرد، حداقل میزان تراکم پیکسلی مورد نیاز برای یک تلفن همراه برای داشتن خطوط خمیده یکدست و بدون نقص و عدم امکان دیده شدن خطوط سیاه بین پیکسل‌ها در صفحه نمایش یک تلفن همراه در استفاده از فاصله استاندارد 323 پیکسل بر اینچ خواهد بود.
چگونه تراکم پیکسلی بهبود پیدا می‌کند؟
تراکم پیکسلی یک ویژگی فیزکی یک صفحه نمایش است که قادر تغییر یا تنظیم نیست و ثابت است و به عنوان مثال مانند دقت رنگی با کالیبره کردن مانیتور بهبود پیدا نخواهد کرد.
در مقایسه دو مانیتور، دو تلویزیون یا صفحه نمایش دو تلفن همراه با افزایش رزولوشن و ثابت ماندن اندازه تصویر و همچنین با ثابت ماندن رزولوشن و کوچکتر شدن اندازه تصویر، تراکم پیکسل افزایش پیدا خواهد کرد.
کوچکتر شدن تصویر در بسیاری از موارد راه‌کار مناسبی برای افرایش تراکم پیکسلی نیست و به همین دلیل زمانی که به دنبال یک مانیتور حرفه‌ای و مناسب برای طراحی گرافیک مانند ایسوس PA32UC-K باشید با مانیتورهای 4K مواجه خواهید شد که با افزایش رزولوشن خود از Full-HD یا 1440p به 4K قصد افزایش دقت تصویر و تراکم پیکسلی را دارند.
نحوه محاسبه تراکم پیکسلی
برای محاسبه تراکم پیکسلی نیاز به استفاده از رابطه فیثاغورس مانند نحوه اندازه‌گیری تصویر مانیتور، اطلاع از رزولوشن و اندازه تصویر مانیتور، تلویزیون یا هر صفحه نمایشی که قصد محاسبه تراکم پیکسلی آن را داریم، داریم.
بیشتر بخوانید: تفاوت تلویزیون و مانیتور
اندازه تصویر مانیتور اندازه قطر تصویر مانیتور به واحد اینچ است و ما برای محاسبه تراکم پیکسلی باید اندازه قطر تصویر مانیتور را به پیکسل محاسبه کنیم. همانطور که از رابطه فیثاغورس می‌دانیم:
قطر2=طول2+عرض2
پس به عنوان مثال برای یک مانیتور با رزولوشن Full-HD که به معنی 1920×1080 است:
قطر2=2(1920)+2(1080)
قطر2=3،686،400+1،166،400
قطر2=4،852،800
قطر=2،202.9
این عدد به معنی تعداد پیکسل‌های موجود در قطر تصویر شماست. حالا برای محاسبه تراکم پیکسلی صفحه نمایش خود مافیست تا این عدد را تقسیم به اندازه تصویر صفحه نمایش خود به اینچ کنید؛ به عنوان مثال برای یک مانیتور 27 اینچ Full-HD تراکم پیکسلی مقدار زیر خواهد بود:
81.5=تراکم پیکسلی= 2،202.9/27
حالا می‌توانید با محاسبه تراکم پیکسلی و مقایسه این مقدار در نمایشگرهای مختلف به انتخاب و تهیه مانیتور یا تلویزیون یا هر نوع صفحه نمایشی بپردازید.
سوالات متداول
میزان مناسب تراکم پیکسلی برای هر دستگاه بستگی به کاربری و فاصله‌ای که در هنگام کار با چشم شما دارد خواهد داشت. این مقدار برای تلفن همراه حداقل 320 پیکسل بر اینچ، برای مانیتور 95 تا 110 پیکسل بر اینچ و برای تلویزیون بین 45 تا 65 است.
اندازه قطر مانیتور به پیکسل (قابل محاسبه به کمک رابطه فیثاغورس) نقسیم بر اندازه تصویر مانیتور به اینچ، واحد نهایی این عدد پیکسل بر اینچ خواهد بود.
عالی گفتین