با پیشرفت تکنولوژی یکی از زمینه‌هایی که در حال دیدن بهبود مداوم آن هستیم نمایشگرها هستند. امروزه بیشتر تلویزیون‌ها و مانیتورها دارای رزولوشن 4K Ultra HD هستند و HDR یک فناوری خارق‌العاده محسوب نمی‌شود و حتی تلفن‌های همراه هم آن را دارند. و در این حال دو نوع صفحه نمایشگر هستند که بیشترین استفاده از آن‌ها دیده می‌شود و آن‌ها OLED (Organic Light-Emitting Diode) و LCD (Liquid Crystal Display) هستند. در این مطلب با تفاوت OLED و LCD آشنا می‌شویم و با توجه به مشخصات و ویژگی‌های هرکدام توضیح می‌دهیم که کدام یک برای گیمینگ مناسب‌تر هستند.
امروزه به صورت کلی همچنان LCD مصرف بیشتری دارد؛ با وجود این که مصرف پنل‌های OLED در حال افزایش است. این دو نوع فناوری با وجود این که کار یکسانی را انجام می‌دهند؛ اما در نحوه کارکرد خود با یکدیگر تفاوت بسیار زیادی دارند.
تفاوت LCD و LED
از نظر کارکرد در پنل‌های LCD قطعه‌ای به نام بکلایت وجود دارد که نور اصلی که توسط کاربر دیده می‌شود را به وجود می‌آورد؛ پنل LCD به خودی خود قابلیت تولید نور ندارد. به همین دلیل است که در مشخصات مانیتورهای LCD هم عنوان LED Backlight یا مشابه آن دیده می‌شود.
سپس این نور که به رنگ سفید است از چند لایه پولاریزه کننده عبور می‌کند تا روشنایی آن در تمام سطح نمایشگر کاملا یکدست باشد، سپس از پشت پنل LCD تصویر آن را روشن می‌کند تا توسط کاربر دیده شود. به همین دلیل است که پنل‌های LCD ضخامت بیشتری نسبت به OLED ها نیز دارند.
البته باید به این نکته نیز اشاره کنیم که پنل‌های LCD خود به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند که هر یک در انجام کارهای خاصی توانایی بهتری دارند؛ برای آشنایی بیشتر پیشنهاد می‌کنیم تا مطلب انواع پنل LCD را مطالعه نمایید.
اما در نمایشگرهای OLED این خود پنل LED است که علاوه بر تولید نور به ایجاد تصویر نیز می‌پردازد. این تفاوت OLED و LCD در نحوه کارکرد باعث ایجاد تفاوت‌هایی در عملکرد نیز می‌شود که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم.
روشنایی
نمایشگرهای LCD روشنایی بیشتری از OLED دارند. البته این به معنای آن نیست که همیشه به این شکل است و پنل‌های OLED فراوانی در دستگاه‌های مختلف وجود دارند که از بسیاری از LCD ها روشنایی بیشتری دارند؛ اما اگر به دنبال نمایشگری هستید که بیشترین روشنایی ممکن را داشته باشد، باید در بین نمایشگرهای LCD به دنبال آن باشید.
میزان روشنایی در واحد nit اندازه‌گیری می‌شود و هرچه این مقدار بالاتر باشد، روشنایی صفحه نمایش بیشتر خواهد بود که در دو موقعیت مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- استفاده از نمایشگر در محیط‌های پر نور مانند فضای خارج از خانه و زیر نور آفتاب
- نمایش تصاویر HDR که نیاز به روشنایی بالایی دارند.
در این مورد تفاوت چندینی برای گیمینگ بین OLED و LCD وجود ندارد، چرا که هر دو نوع پنل می‌توانند روشنایی کافی برای استفاده در محیط‌های پر نور و نمایش تصاویر HDR را داشته باشند.
بیشتر بخوانید: HDR چیست
کنتراست تصویر
اگر تا به حال در یک محیط تاریک با یک پنل LCD کار کنید متوجه می‌شوید که رنگ سیاه در این نمایشگرها واقعا به رنگ سیاه نیست و خاکستری رنگ تیره است. دلیل آن روشن بودن بکلایت LED مانیتور است که با وجود نمایش رنگ مشکی توسط پنل LCD، اما نور بکلایت LED همچنین دیده می‌شود.
در حالی که در نمایشگرهای OLED برای نمایشگ رنگ سیاه، پیکسل‌های قسمت مورد نظر به طور کامل خاموش می‌شوند و از آن‌ها نوری ساطع نمی‌شود و به همین دلیل کنتراست تصویر پنل‌های OLED بسیار بیشتر از LCD ها هستند و این کار در دستگاه‌های همراه باعث کاهش مصرف باتری نیز می‌شود.
نسبت کنتراست یک مانیتور LCD خوب در حدود 1000:1 است، اما با وجود تیرگی کامل رنگ سیاه در مانیتورهای OLED نسبت کنتراست مانیتور از جهت تاریکی محدودیتی ندارد و بی‌نهایت است و نسبت کنتراست آن به روشنایی تصویر برمی‌گردد.
اگر در گیمینگ به دنبال این هستید که تصاویر شما در زنده‌ترین حالت ممکن به نظر بیاید و در موقعیت‌های تاریک بهترین رنگ سیاه را در تصاویر خود داشته باشید، بهتر است نمایشگری که تهیه می‌کنید دارای پنل OLED باشد.
اما قبل از این که سریعا تصمیم بگیرید که نمایشگرهای OLED از نظر کیفیت تصویر و رنگ‌ها بهتر هستند و LCD ها توان مقابله با آن‌ها را ندارند باید از مشکل سوختن تصویر در نمایشگرهای OLED که با عنوان Burn In شناخته می‌شوند آگاه باشید.
این بزرگترین نقطه ضعف نمایشگرهای LED نسبت به LCD ها هستند. این مشکل به این شکل است که در نمایشگرهای OLED که برای دستگاه‌هایی با رابط کاربری استفاده می‌شود، مانند تلفن همراه، مانیتور کامپیوتر و موارد مشابه، بعد از مدتی می‌بینید که المان‌های رابط کاربری برای از نرم‌افزارها یا صفحه اصلی دستگاه همیشه در نمیشگر شما دیده می‌شوند.
این اتفاق به این دلیل می‌افتد که با توجه به این که این قسمت‌ها روشنایی بیشتری داشته‌اند و به دلیل نمایش طولانی مدت آن‌ها عمر این پیکسل‌ها بیشتر از پیکسل‌های اطراف خود کاهش داشته‌اند و حالا به صورت دائمی تصویر این المان‌ها در نمایشگر شما وجود خواهند داشت.
به همین دلیل است که OLED بیشتر در تلویزیون‌ها که احتمال این اتفاق بسیار کمتر است استفاده می‌شود و LCD در مانیتورها که احتمال سوختن تصویر آیکن‌های دسکتاپ که همیشه در جای خود ثابت هستند وجود دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت مانیتور و تلویزیون
این مشکل در نمایشگرهای LCD وجود ندارد، به این دلیل که حتی با وجود LED بودن بکلایت نمایشگرهای LCD، این بکلایت همیشه به طور یکدستی روشن است و حتی با کاهش عمر مفید این پنل بعد از مدت طولانی استفاده، این اتفاق به طور یکدستی در پنل اتفاق می‌افتد و بر تصویر شما تاثیری نمی‌گذارد.
Response Time و Refresh Rate
در نمایشگرهای OLED زمان واکنش پیکسل تقریبا صفر و بلافاصله است و به همین دلیل در تصویر این نوع نمایشگر تقریبا هیچ گوستینگی برای اشیا و المان‌هایی که سریع حرکت می‌کنند وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: گوستینگ چیست
زمان واکنش‌دهی در پنل‌های LCD پنل به پنل متفاوت است و اما حتی سریع‌ترین IPS ها نیز ضعیف‌تر از OLED ها هستند؛ اما تا زمانی که با با فریم ریت و رفرش ریتی که شما بازی می‌کنید مشکل زیادی وجود نداشته باشد، نمی‌توان ایرادی به آن‌ها گرفت.
امروزه بیشتر نمایشگرهای OLED ارائه شده برای گیمینگ دارای رفرش ریت 120Hz هستند که برای گیمینگ، خصوصا با کنسول‌های نسل جدید کفایت می‌کنند؛ اما LCD ها می‌توانند رفرش ریت‌های بسیار بالاتری مانند 240Hz و حتی بالاتر داشته باشند.
رفرش ریت بالاتر به شرطی که کارت گرافیک مناسب برای رسیدن به آن فریم ریت را نیز داشته باشید به معنای لگ ورودی کمتر شما در حین بازی با توجه به بالاتر بودن سرعت تصویر و عملکرد سریع‌تر شما در لحظات حساس است.
به همین دلیل است که اکثر گیمرهای حرفه‌ای از مانیتورهای LCD استفاده می‌کنند. برای آن‌ها نسبت کنتراست و زیبایی رنگ‌ها اهمیت ندارد، بلکه عملکرد خودشان در بازی و برد آن اولویت است.
رزولوشن
رزولوشن مشخصه یک مانیتور و نشان دهنده ابعاد تصویر آن است. اما تفاوت OLED و LCD در نمایش رزولوشن غیر نیتیو است.
پنل‌های OLED بهتر و با وضوح بیشتری رزولوشن‌های متفاوت از رزولوشن اصلی مانیتور را نشان می‌دهند. به عنوان مثال اگر شما یک مانیتور 4K تهیه کنید و آن را برای داشتن فریم ریت بالاتر روی رزولوشن 1440p تنظیم کنید؛ در یک پنل OLED تصویر شما شفافیت بیشتری خواهد داشت تا یک پنل LCD.
بیشتر بخوانید: بهترین مانیتور گیمینگ برای PS5
جمع بندی
نمی‌توانیم بین LCD و OLED یکی را به عنوان بهترین نوع نمایشگر معرفی کنیم، چرا که هر یک از آن‌ها مزایا و معایب خود را دارند و این شما هستید که باید با توجه به نوع استفاده خود، خصوصا حالا که با تفاوت OLED و LCD آشنا شده‌اید انتخاب کنید که کدام یک برای شما بهتر است.
اما به طور کلی OLED امروزه نوع لوکس‌تر پنل‌ها محسوب می‌شود و نمایشگرهایی با این نوع پنل قیمت بالاتری دارند و کیفیت تصویر و رنگ و نسبت کنتراست بیشتری را نسبت به LCD ها ارائه می‌دهند.
اما از جهتی گیمرهای حرفه‌ای برای دستیابی به رفرش ریت و فریم ریت‌های بسیار بالا از نمایشگرهای LCD استفاده می‌کنند که البته این نمایشگرها با وجود این که LCD هستند، اما قیمت کمی ندارد و در برخی موارد از OLED ها نیز گران‌تر هستند.
در نهایت حالا که شما با تفاوت LCD و OLED آشنایید با توجه به کاربری مورد نظر، دستگاه مورد استفاده و بودجه‌ای که برای تهیه نمایشگر دارید باید انتخاب کنید که می‌خواهید نمایشگری با پنل LCD تهیه کنید یا OLED.
بیشتر بخوانید:
